SŁONECZNIK
Mönch, Bürgermeister, Mittagstein, Poledni kámen, Głazy Tetmajera, Głaz Tetmajera, Poledni Kamień, Diabelski Kamień, Słonecznik.
Jedna z najpiękniejszych i najpopularniejszych w Sudetach grup skalnych. Wznosi się na załamaniu szerokiej kopuły szczytowej, na pn. wsch. od > Smogorni, na wys. 1423 m. Tworzy ją grzęda granitowa złożona z kilku spękanych baszt o wys. do 12,5 m. Pn. filar, nieco odstawiony, z profilu przypomina postać ludzką. Dało to asumpt wielu starszym nazwom i związanym z nimi legendom. S. jest doskonałym punktem widokowym na Karkonosze, Pogórze Karkonoskie, Kotlinę Jeleniogórską i jej otoczenie. Sam również stanowi wybitny punkt orientacyjny na dość wyrówna-
nym tu Śląskim Grzbiecie. Stąd też wzięła się d. nazwa Południowy Kamień, ponieważ słońce wznoszące się nad nim miało wskazywać południe mieszkańcom Kotliny Jeleniogórskiej. Po 1945 r. nadano S. nazwę Głazu Tetmajera, ale ta nazwa nie utrzymała się. Do 1945 r. S. był pomnikiem przyr., ob. znajduje się w rez. ścisłym KPN. 6. W pobliżu S., na krawędzi -> Kotła Wielkiego Stawu, stało d. popularne schr. Ks. Henryka. Powstało w 1889 r. z inicjatywy i funduszy RGV. Był to wówczas najnowocześniejszy o-biekt w Karkonoszach, wyposażony we wszelkie instalacje i udogodnienia techniczne. Miał 30 pokoi i 70 miejsc nocl. Stał na wys. 1420 m. Szczególną popularnością schr. cieszyło się w zimie, zwłaszcza tor saneczkowy na > Polanę i dalej do Wangu. Od schr. prowadziły tu długie zjazdy do > Karpacza (Hoserweg) o dł. 8 km i równie długi do > Miłkowa. Wjazd od Wangu kosztował w pocz. XX w. aż 6 marek, a zjazd 3,50 marki.
Po 1945 r. schr. nosiło nazwę Ks. Henryka Pobożnego lub „Wierchy". Miała je przejąć w lutym 1946 w dość niejasnych okolicznościach Dolnośląska Spółdz. Turystyczna, ale już w 1947 r. spłonęło przed uruchomieniem.
. Obok S. przechodzi czerw. GSS-DP z > Przeł. Karkonoskiej na > Śnieżkę i dochodzi tu żółty szlak z > Pielgrzymów. Nieco na wsch. od S. do DP dochodzi ziel. szlak z Polany oraz przechodzi tędy ścieżka przyr. „Wokół Małego i Wielkiego Stawu".
tekst z "Słownik geografii turystycznej Sudetów-Karkonosze" pod redakcją Marka Staffy
50°45'35.764"N, 15°41'0.816"E
